การเช่าซื้อ คืออะไร ? รวมเรื่องน่ารู้เกี่ยวกับการเช่าซื้อ และข้อปฏิบัติในการทำสัญญา

หลายคนคงพอจะเคยได้ยินเกี่ยวกับการเช่าซื้อมาบ้าง แต่อาจยังไม่แน่ใจว่าการเช่าซื้อนั้นคืออะไร ? มีข้อกำหนด ลักษณะการดำเนินการ หรือมีไว้เพื่อจุดประสงค์อย่างไร ต่างกับการเช่า การซื้อ การผ่อนส่ง รวมถึงมีความคุ้มค่ากว่าหรือไม่ ? วันนี้แรบบิท แคร์ นำคำตอบมาให้อ่านเพื่อให้ทุกคนหายข้องใจ ศึกษาก่อนตัดสินใจทำสัญญาเช่าซื้อนั่นเอง

การเช่าซื้อ คืออะไร ?

การเช่าซื้อหรือสัญญาเช่าซื้อ คือ สัญญาที่ผู้เป็นเจ้าของทรัพย์สินนั้น ๆ นำทรัพย์สินของตนเองให้ผู้อื่นเช่าเพื่อนำไปใช้สอยหรือเพื่อก่อให้ก่อประโยชน์ใด ๆ แก่ตัวผู้เช่าซื้อ โดยมีการตกลงกันว่าเมื่อผู้เช่าซื้อจ่ายเงินให้แก่ผู้ให้เช่าซื้อครบตามจำนวนที่ตกลงกันไว้ โดยแบ่งจ่ายชำระเป็นงวด ๆ ตามที่ตกลงกันไว้แล้วนั้น ทรัพย์สินดังกล่าวจะตกเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้เช่าซื้อนั่นเอง แต่ในกรณีที่ผู้เช่าซื้อบอกเลิกสัญญา ไม่ว่าจะจากเหตุผลส่วนตัวใด ๆ เงินที่ได้ชำระไปแล้วรวมถึงทรัพย์สินดังกล่าวจะเป็นของผู้ให้เช่าไปโดยปริยาย

แบบนี้การเช่าซื้อก็เหมือนกับการผ่อนส่งใช่หรือไม่ ? คำตอบคือไม่ใช่ เนื่องจากแม้จะมีลักษณะที่คล้ายคลึงกันระหว่างการทำสัญญาผ่อนส่งและสัญญาเช่าซื้อแล้วนั้น แต่การซื้อขายผ่อนส่งนั้น ทรัพย์สินดังกล่าวจะเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ซื้อแบบผ่อนส่งทันทีเมื่อเริ่มทำสัญญา ไม่ต้องรอให้ชำระครบจำนวนเหมือนการเช่าซื้อแต่อย่างใด 

ประโยชน์ของการเช่าซื้อ

สำหรับผู้ที่กำลังศึกษารายละเอียดของการเช่าซื้อหรือกำลังตัดสินใจว่าจะทำการเช่าซื้อหรือไม่นั้น ก็ต้องมาทำความรู้จักประโยชน์ของการเช่าซื้อเสียก่อน ซึ่งประโยชน์ของการเช่าซื้อหลัก ๆ ก็จะมี ดังนี้

• สินทรัพย์อยู่ในสภาพดียาวนาน : เนื่องจากในระหว่างการเช่าซื้อที่ยังชำระค่างวดไม่ครบกำหนดนั้น คุณยังไม่ได้เป็นเจ้าของสินทรัพย์ดังกล่าว ทำให้คุณมีแรงจูงใจในการรักษาสภาพสินทรัพย์ให้อยู่ในสภาพที่ดี ยืดอายุการใช้งานของสินค้า เมื่อผ่อนจนจบแล้วสินทรัพย์นั้น ๆ ก็จะคงอยู่ในสภาพที่ดีเหมือนใหม่อยู่นั่นเอง 

• ค่างวดรายเดือนที่คงที่ (Fixed Monthly Payments) :

การเช่าซื้อจะกำหนดค่างวดรายเดือนที่คงที่ตลอดระยะเวลาเช่า นี่ช่วยให้คุณสามารถวางแผนการเงินได้ง่ายและมั่นใจในการบริหารค่าใช้จ่าย ไม่ต้องกังวลว่าจะมีการขึ้นค่างวดระหว่างการเช่าซื้อ

• ไม่ต้องเสียค่าเช่าเพิ่ม (No Rent Increase) :

อย่างที่ทราบกันไปแล้วในสัญญาการเช่าซื้อจะมีการเก็บค่างวดรายเดือนที่คงที่ หรือก็คือค่าเช่าที่คุณตกลงจะคงที่ตลอดระยะเวลาเช่า คุณจึงไม่ต้องกังวลเรื่องการเพิ่มค่าเช่าในอนาคต

• สามารถประเมินความสามารถทางการเงินของตนเอง : หากทำการเช่าซื้อ จ่ายค่างวดไปสักพักแล้วรู้สึกว่าจ่ายไม่ไหว ก็สามารถคืนของไปได้ ไม่มีภาระมากมายติดตัวเหมือนการซื้อในลักษณะผ่อนจ่าย เพราะสินทรัพย์ยังไม่ได้เป็นของตนเอง

หลักเกณฑ์ในการเช่าซื้อ

ในการเช่าซื้อนั้นมีหลักเกณฑ์หรือกฎเกณฑ์พื้นฐานที่ต้องคำนึงถึงก่อนการลงมือทำสัญญาทั้งหมด 5 ข้อด้วยกัน คือ

• ผู้ให้เช่าซื้อจะต้องเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ของทรัพย์ที่ให้เช่าซื้อ ไม่สามารถนำทรัพย์ของผู้อื่นมาให้เช่าซื้อได้

• ในการเช่าซื้อนั้นผู้ให้เช่าซื้อจะนำทรัพย์ของตนเองให้ผู้เช่าไปใช้ประโยชน์ และกรรมสิทธิ์จะตกเป็นของผู้เช่าซื้อเมื่อชำระเงินครบจำนวนตามที่ตกลง

• ผู้ให้เช่าซื้อให้คำมั่นว่าจะขายทรัพย์นั้น ๆ แก่ผู้เช่าซื้อหรือให้ทรัพย์นั้นตกเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้เช่าซื้อ ไม่สามารถยึดคืนกลางคัน ยกเลิกไม่ให้ทรัพย์ เว้นแต่ในกรณีที่ผู้เช่าซื้อไม่ชำระค่างวดหรือจ่ายเงินตามตกลง

• ผู้เช่าจะต้องชำระค่างวดเป็นงวด ๆ ตามที่ตกลงจนครบจำนวน

• ในการทำสัญญาเช่าซื้อจะต้องทำเป็นหนังสือ มีลายลักษณ์อักษร หากไม่ทำเป็นหนังสือจะถือว่าเป็นโมฆะ

รูปแบบหนังสือสัญญาการเช่าซื้อ

เนื่องจากการเช่าซื้อนั้นจะต้องมีการทำเป็นหนังสือสัญญา จะเป็นการตกลงกันด้วยวาจาไม่ได้ มิฉะนั้นจะกลายเป็นโมฆะและไม่มีผลผูกพันตามกฎหมาย ซึ่งในการที่จะทำสัญญาการเช่าซื้อนั้น ผู้เช่าซื้อและผู้ให้เช่าซื้อสามารถทำขึ้นมากันเองได้ ไม่จำเป็นต้องทำต่อหน้าหรือโดยเจ้าหน้าที่ และจะเป็นลักษณะการพิมพ์หรือการเขียนก็ได้เช่นกัน โดยมีข้อแม้ว่าสัญญาฉบับนั้นจะต้องมีลายมือชื่อของทั้งผู้เช่าและผู้ให้เช่า กรณีที่มีลายมือชื่อของคู่สัญญาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเพียงฝ่ายเดียว จะไม่ถือว่าสัญญาฉบับนั้นเป็นสัญญาเช่าซื้อแต่อย่างใด

สิทธิและหน้าที่ของคู่สัญญา (ผู้เช่าซื้อ)

ก่อนจะทำการเช่าซื้อ อีกสิ่งสำคัญที่ควรทราบก็คือ สิทธิและหน้าที่ของผู้เช่าซื้อตลอดระยะเวลาที่เป็นคู่สัญญาว่าจะต้องปฏิบัติตัวอย่างไรบ้าง

• ผู้เช่าซื้อมีสิทธิ์ที่จะได้รับมอบทรัพย์ที่เช่าซื้อในสภาพที่สมบูรณ์ ปราศจากการชำรุดบกพร่อง หรืออยู๋ในสภาพที่ซ่อมแซมดีแล้ว

• ผู้เช่าซื้อสามารถที่จะบอกเลิกสัญญาในเวลาใดก็ได้ด้วยการส่งมอบทรัพย์สินคืนให้แก่ผู้ให้เช่าซื้อ ภายใต้เงื่อนไขที่ว่าเงินค่างวดที่ได้ชำระไปก่อนหน้าจะเป็นของผู้ให้เช่าซื้อทั้งหมด

• หากผู้เช่าซื้อผิดนัด ไม่ชำระเงินค่างวด 2 ครั้งติดกัน หรือมีการกระทำใด ๆ ที่เป็นการผิดต่อสัญญา ทรัพย์สินชิ้นนั้นจะต้องส่งคืนแก่ผู้ให้เช่าซื้อและเป็นกรรมสิทธิ์ของเจ้าของทันที

และนี่ก็คือสิ่งที่ผู้เช่าซื้อต้องพึงระลึกและให้ความสำคัญอย่างมาก หากทำผิดสัญญาทรัพย์ก็ไม่ได้ เงินที่ชำระไปก็สูญเสียไป แรบบิท แคร์ ขอเตือน

การเช่าซื้อ การเช่า การซื้อ การผ่อนส่งต่างกันอย่างไร ?

สำหรับคนที่อาจจะสงสัย การเช่าซื้อ การเช่า และการซื้อนั้นต่างกันอย่างไร แรบบิท แคร์ จะสรุปให้เห็นกันแบบชัดเจน

• การเช่าซื้อ คือการที่ผู้เช่าซื้อและผู้ให้เช่าซื้อทำสัญญาต่อกันโดยมีการกำหนดงวดผ่อนชำระตามจำนวนที่ตกลง โดยกรรมสิทธิ์จะยังไม่ตกเป็นของผู้เช่าซื้อจนกว่าจะชำระเงินครบตามที่สัญญาระบุเอาไว้

• การเช่า คือการที่ผู้เช่าและผู้ให้เช่าทำสัญญาต่อกันโดยผู้เช่าต้องจ่ายค่าเช่ารายเดือนตามตกลงแก่ผู้ให้เช่า โดยกรรมสิทธิ์จะเป็นของผู้ให้เช่าเสมอ

• การซื้อ คือการซื้อสินค้าโดยจ่ายเงินทั้งเพื่อแลกกับสินค้ามา และกรรมสิทธิ์ของสินค้าหรือทรัพย์นั้น ๆ จะตกเป็นของผู้ซื้อทันทีที่ชำระเงิน

• การผ่อนส่ง คือการที่ผู้ซื้อและผู้ขายทำสัญญาต่อกันโดยมีการกำหนดงวดผ่อนชำระและค่าดอกเบี้ยตามจำนวนที่ตกลง โดยกรรมสิทธิ์จะตกเป็นของผู้ซื้อทันทีที่ทำสัญญา

และนี่ก็คือความแตกต่างระหว่างการเช่าซื้อ การเช่า การซื้อ และการผ่อนส่ง ในแง่ของความคุ้มค่านั้นอาจนำมาเปรียบเทียบกันอย่างชัดเจนไม่ได้ เพียงแต่ควรเลือกวิธีการที่เหมาะสมกับตัวเองมาใช้ เพื่อที่จะได้วางแผนการเงินกันได้เป็นอย่างดี

การเช่าซื้อเหมาะกับใคร ?

หากจะถามว่าการเช่าซื้อนั้นเหมาะกับใคร ก็คงตอบได้ว่าการซื้อสินค้าหรือทรัพย์ในลักษณะนี้นั้นเหมาะกับผู้ที่ต้องการทรัพย์หรือสินค้าต่าง ๆ ที่มีราคาสูงแต่มีเงินสดไม่เพียงพอต่อการซื้อในครั้งเดียว หรือไม่ต้องการใช้เงินก้อนโตทุ่มจ่ายในทีเดียวเพราะเล็งเห็นช่องทางทำกำไรจากการนำเงินก้อนนั้นไปลงทุนกับสิ่งอื่นมากยิ่งกว่า อีกทั้งยังเป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่ไม่อยากกู้ธนาคาร หรือกู้ไม่ผ่านให้มีโอกาสได้ผ่อนชำระในลักษณะการชำระค่าเช่าไปเรื่อย ๆ จนเมื่อชำระค่าเช่าครบตามจำนวนก็ได้เป็นกรรมสิทธิ์ในทรัพย์นั้น ๆ นั่นเอง

จะเห็นได้ว่าการเช่าซื้อนั้นมีเงื่อนไขที่ค่อนข้างยืดหยุ่นและเอื้อประโยชน์พอตัวเลยทีเดียว แต่สำหรับใครที่ลองอ่านรายละเอียดกันแล้วยังรู้สึกว่าการเช่าซื้อนั้นยังไม่โดนใจ หรือสิ่งที่ต้องการซื้อไม่สามารถใช้วิธีการเช่าซื้อได้ ก็สามารถขอสินเชื่อส่วนบุคคล กับ แรบบิท แคร์ ได้ ยื่นง่าย ใช้จ่ายสบาย ไม่ต้องมีคนค้ำประกันให้ ไร้กังวล