ศิลปะการแสดงสุดคลาสสิคอย่าง ‘ละครเวที’ คืออะไร ทำไมถึงได้รับความนิยมจนถึงยุคปัจจุบัน

สำหรับผู้ที่ชื่นชอบศิลปะ วรรณกรรม หรือการแสดงนั้นคงรู้จักเกี่ยวกับละครเวทีกันมาบ้าง วันนี้มาทำความรู้จักศิลปการแสดงสุดคลาสสิคอย่างละครเวทีให้มากยิ่งขึ้น ว่าละครเวทีนั้น คืออะไร มีจุดเด่นหรือข้อดีอย่างไร ? มีประโยชน์อย่างไร ? รวมเรื่องน่ารู้ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับละครเวที พร้อมเหตุผลที่ทำให้ละครเวทีนั้นได้รับความนิยมมาถึงปัจจุบัน

เปรียบเทียบบัตรเครดิตที่ใช่ สมัครเลย!

เงินเดือนของคุณ

ไลฟ์สไตล์

สามารถเลือกได้มากกว่า 1 ข้อ

เด็กจบใหม่ รักการท่องเที่ยว รักการช้อปปิ้ง รักความหรูหรา รักสุขภาพ รักการกิน

เริ่ม

ละครเวที (Play หรือ Stageplay) คืออะไร ?

 ละครเวที คือ การแสดงที่เน้นการแสดงอารมณ์ ความรู้สึก ความคิดออกมาจากภายในของผู้แสดง เพื่อให้เกิดความรู้สึกร่วมระหว่างผู้แสดงกับผู้ชม โดยที่ไม่ได้มีการกำหนดรูปแบบวิธีการแสดงตายตัวว่าจะต้องเป็นการแสดงในรูปแบบใด แต่จะเป็นการแสดงที่เน้นการใช้ร่างกายในการเคลื่อนไหว บอกเล่าภาพเรื่องราวและการใช้ชีวิตของตัวแสดงต่าง ๆ โดยในการแสดงละครเวทีนั้นสามารถใช้นักแสดงได้ตั้งแต่ 1 คน ไปจนถึง 100 คนได้เลยทีเดียว

ในส่วนของฉากการแสดงนั้นก็ไม่มีการกำหนดตายตัวเช่นกัน คือ จะสามารถใช้เพียงไฟกับท่าทางของนักแสดงก็ได้หรือจะแสดงภายในฉากที่ยิ่งใหญ่ และไม่ว่าจะเป็นการแสดงละครเวทีในโรงละคร โรงเรียน มหาวิทยาลัย ร้านอาหาร ห้องโล่ง ๆ หรือสวนสาธารณะก็สามารถทำได้ และเสน่ห์ของการเลือกใช้จำนวนนักแสดงและฉากต่าง ๆ ก็จะแตกต่างกันไป ทำให้ละครเวทีถือเป็นการแสดงละครที่เปี่ยมไปด้วยเสน่ห์ดึงดูดใจผู้คนเสมอมา

ละครเวที มีกี่ประเภท ?

ในส่วนประเภทของละครเวทีนั้นความจริงแล้วการแสดงละคร เวทีมีมากมายหลายประเภทด้วยกัน แต่ประเภทของละคร เวทีซึ่งมีความโดดเด่นและเราต่างก็คุ้นเคยคุ้นชินกันนั้นจะมี ดังนี้

• ละครโศกนาฎกรรม (Tragedy) เป็นละครซึ่งมักจะมีเนื้อหาเกี่ยวกับเรื่องราวหนักหน่วงจริงจังในชีวิตของตัวละครเอก เทพเจ้า วีรบุรุษ รวมไปถึงเรื่องของการล้างแค้น ความขัดแย้ง ชะตากรรมอันพลิกผลันรุนแรง แต่ทั้งนี้สำหรับเรื่องราวของละครโศกนาฎกรรมนั้นก็ไม่จำเป็นต้องจบลงด้วยความตายหรือความเศร้าโศกเสียใจเสมอไป อาจกล่าวได้ว่าละครประเภทนี้นั้นจะเป็นเรื่องราวของตัวละครที่มีความยิ่งใหญ่ มีเหตุการณ์ที่ตื่นเต้นเร้าใจ ให้คติเตือนใจเรื่องการใช้ชีวิต และชะตากรรมของมนุษย์รวมถึงเทพเจ้าต่าง ๆ นั่นเอง

• ละครสุขนาฏกรรม (Comedy) เป็นละครซึ่งมักจะมีพล็อตเรื่องที่ค่อนข้างหลวม เน้นไปทางแนวตลก ล้อเลียน เบาสมองที่ทำให้ผู้ชมเกิดความสนุก เพลินเพลิน ผ่อนคลาย และปลดปล่อยเสียงหัวเราะออกมา แต่เดิมทีแล้วละครสุขนาฏกรรมของกรีกโบราณโดยกวีนักเขียนที่สำคัญอย่างอริสโตฟาเนสก็มีลักษณะการร้อง และบทกวีที่คล้ายคลึงกับละครโศกนาฎกรรมด้วย อีกทั้งยังมีการแทรกเนื้อหาในเชิงล้อเลียน เสียดสี ให้คติเรื่องชีวิตและจริยธรรม รวมทั้งเรื่องการเมือง และสังคมด้วยเช่นกัน

• ละครเพลง(Musical) ในส่วนของละครเพลงนั้นจะเป็นละครซึ่งนำดนตรี เพลง บทพูด และการเต้นรำมารวมเข้าด้วยกัน จะมีการแสดงอารมณ์ในด้านต่าง ๆ เช่น ความรัก ความสงสาร ความโกรธ และมีการบอกเล่าเรื่องราวผ่านตัวละคร ผ่านคำพูด ดนตรี การเคลื่อนไหว เทคนิคต่าง ๆ ให้เกิดความบันเทิงแก่ผู้ชม

จุดเด่นของละครเวที คืออะไร ?

สำหรับผู้ที่ต้องการทราบว่าจุดเด่นของละครเวที คืออะไร ? ในส่วนของจุดเด่นของละครเวทีนั้น คือ การสื่อสารระหว่างผู้ชมและนักแสดง โดย วอลเตอร์ เคอร์ นักวิจารณ์ชาวอเมริกัน ได้กล่าวถึงจุดเด่นของละคร เวทีในประเด็นนี้ว่า 

‘ความสัมพันธ์ระหว่างคนดูกับนักแสดงเช่นนี้ไม่มีในภาพยนตร์ เพราะภาพยนตร์เป็นสิ่งที่สร้างมาสำเร็จรูปแล้ว มันไม่สามารถตอบสนองเราได้ เพราะนักแสดงในภาพยนตร์ไม่สามารถได้ยินเรา รู้สึกถึงตัวตนของเราและไม่ว่าเราจะมีปฏิกิริยาอย่างไรก็ไม่มีผลใด ๆ’

จุดเด่นสำคัญอีกอย่างของละคร เวทีก็คือ องค์ประกอบของละครซึ่งจะมีการแสดงสดบนเวทีต่อหน้าผู้ชม มีฉาก แสง สี เสียงประกอบ รวมถึงบทละครที่เปรียบเสมือนตัวกำหนดองค์ประกอบอื่น ๆ ทั้งหมด ทั้งในส่วนของโครงเรื่อง สีสันของแสง ฉาก เสื้อผ้า ดนตรีที่ใช้ประกอบ รวมไปถึงลักษณะการแสดงของตัวแสดงนั่นเอง

ละครเวที vs ละครเพลง ต่างกันอย่างไร ?

อย่างที่ทราบกันไปในหัวข้อก่อนหน้าแล้วว่าความจริงแล้วละครเพลงนั้นเป็นหนึ่งในประเภทย่อยของละครเวที แต่แน่นอนว่าสำหรับผู้ที่ต้องการทราบถึงความแตกต่างของละครเวทีประเภทที่ไม่ใช่ละครเพลง และละครเพลงนั้นก็สามารถแยกความแตกต่างจากกันอย่างชัดเจนได้เช่นกัน ดังเช่นที่สสส.ให้ข้อมูลความแตกต่างระหว่างละครเวทีและละครเพลงว่า

ละครเวที (Play หรือ Stageplay) นั้นจะเป็นละครที่มีการประพันธ์บทโดยนักเขียน บทละคร เป็นรูปแบบของวรรณกรรม ซึ่งโดยมากนั้นมักจะมีบทพูดกันระหว่างตัวละคร ซึ่งมีลักษณะการแสดงมากกว่าการอ่าน และละคร เวทีจะมีความแตกต่างจากละครเพลงซึ่งละครเพลงนั้นจะมีการเน้นการร้องมากกว่า 

ในส่วนของละครเพลง (Musical) นั้นจะเป็นรูปแบบละครที่นำเอาดนตรี เพลง คำพูด การเต้นรำตามจังหวะเพลงต่าง ๆ มารวมเข้าด้วยกัน จุดเด่นจะอยู่ที่ละครประเภทนี้นั้นจะมีการเล่าเรื่องราว สื่อสารอารมณ์ และความนึกคิดของตัวละครต่าง ๆ ผ่านการขั้บร้อง และจังหวะดนตรี เพื่อสื่อสารไปยังผู้ชมได้เป็นอย่างดี โดยระครประเภทนี้นอกจากจะมีเรื่องราวที่สร้างความบันเทิงให้กับผู้ชมแล้วก็ยังสร้างความเพลินเพลินให้กับผู้ชมด้วยเสียงเพลง เสียงขับร้องอันไพเราะของนักแสดง จังหวะดนตรีที่ถูกคิดมาอย่างพิถีพิถันไปพร้อม ๆ กันนั่นเอง

ประโยชน์ของละครเวที

แน่นอนว่าเมื่อดูละครเวทีแล้วประโยชน์หรือข้อดีที่เราจะนึกถึงกันเป็นอย่างแรกก็คือการให้ความบันเทิงแก่ผู้ชมที่มาชมการแสดงละคร แต่ความจริงแล้วประโยชน์ของละครเวทีนั้นยังมีอีกมากมาย ดังนี้

• สร้างความบันเทิงให้กับผู้ชม แน่นอนว่าขึ้นชื่อว่าเป็นศิลปการแสดงแขนงหนึ่งแล้ว การรับชมละครเวทีนั้นจะสามารถสร้างความบันเทิงให้กับผู้รับชมได้เป็นอย่างดี 

• สร้างประสบการณ์การรับชมที่ไม่สามารถหาได้จากการชมละครหรือภาพยนต์ประเภทอื่น การชมละครชนิดนี้นั้นจะโดดเด่นจากการรับชมละครประเภทอื่น ๆ คือ เป็นการชมแสดงสด และมีการสื่อสารเพื่อให้เกิดความรู้สึกร่วมระหว่างผู้แสดงและผู้ชมได้เป็นอย่างดี ผู้แสดงจะสามารถเห็นปฏิกิริยาตอบสนองของผู้ชมได้แบบเรียลไทม์ และผู้ชมจะสามารถรับชมเหตุการณ์เรื่องราวต่าง ๆ ภายในละครได้เหมือนสถานการณ์เหล่านั้นเป็นเหตุการณ์จร้ิงที่เกิดขึ้นตรงหน้านั่นเอง 

• ให้ข้อคิด-คติเตือนใจแก่ผู้ชม เนื่องจากละคร เวทีส่วนใหญ่นั้นจะเน้นที่การเล่าเรื่องราวต่าง ๆ ของชีวิตตัวละครต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นละครสุขนาฏกรรมหรือโศกนาฎกรรมก็ตาม ช่วยให้ผู้ชมสามารถมองเห็นข้อคิดและคติเตือนใจต่าง ๆ จากการรับชมละครเวทีนั่นเอง

• สร้างความรู้สึกร่วมรวมถึงอารมณ์ต่าง ๆ ให้กับผู้ชม อย่างที่ได้กล่าวไปแล้วว่าการชมละครเวทีนั้นคือการแสงดสดที่ทำให้ผู้ชมรู้สึกเหมือนมีเหตุการณ์จริงเกิดขึ้นตรงหน้า เพิ่มความรู้สึกร่วมกับเหตุการณ์ เหมือนตัวเองอยู่ในสถานการณ์เดียวกันกับตัวละคร

• สร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้ชม การรับชมเรื่องราวต่าง ๆ และรับชมตอนจบของเรื่องราวที่เกิดขึ้นมาเป็นเวลสหลายชั่วโมงนั้นอาจสร้างแรงบันดาลใจในการทำสิ่งต่าง ๆ ที่อาจมีจุดร่วมกับตัวละครในเรื่องได้นั่นเอง

• ช่วยในการผ่อนคลายความเครียด แน่นอนว่าเมื่อการรับชมละครเวทีนั้นมอบความบันเทิงให้ ผู้ชมก้จะสามารถรับความผ่อนคลายจากการรับชมได้เช่นกัน

• ช่วยในการฝึกฝนสมาธิ การรับชมละครเวทีนั้นจำเป็นที่จะต้องใช้สมาธิในการรับชมและจดจ่อรายละเอียดต่าง ๆ ทั้งการตั้งใจดูภาพรวมของเรื่อง ฟังบทพูดของตัวละคร สังเกตอาดัปกิริยาต่าง ๆ ของนักแสดงที่เกิดขึ้นจึงทำให้เป็นการฝึกฝนสมาธิไปในตัว

• ช่วยในการสังเกตรายละเอียดรอบด้าน ในการรับชมละครเวทีนั้นหากไม่ใช่การรับชมละครเวทีที่มีตัวแสดงคนเดียวหรือไม่กี่คนแสดงในฉากซึ่งใช้เพียงแสงไฟในการแสดงเท่านั้น รายละเอียดและองค์ประกอบของการแสดงละครจะมีค่อนข้างมาก ทั้งรายละเอียดของฉากแต่ละฉาก การแต่งกายของนักแสดง รายละเอียดการแสดงของนักแสดง แสงประกอบฉาก ดนตรี บทละคร บทบรรยายของผู้บรรยาย ซึ่งเราจำเป็นต้องสังเกตรายละเอียดรอบด้านทำให้ถือว่าเป็นการฝึกในการสังเกตรายละเอียดรอบด้านไปในตัว

ทำไมละครเวทีถึงได้รับความนิยมมาถึงปัจจุบัน ?

แน่นอนว่าเมื่อเป็นศิลปะการแสดงอันเก่าแก่และอาจไม่ได้มีการแสดงที่แพร่หลายหรือหาดูได้ง่ายเท่ากับละครหรือภาพยนต์ทั่วไปนักหลายคนคงสงสัยว่าทำไมละครเวทีถึงได้รับความนิยมมาถึงปัจจุบัน คำตอบก็เพราะเสน่ห์ของการแสดงละครเวทีที่ทำให้ผู้คนได้สัมผัสประสบการณ์ความแปลกใหม่และสามารถทำให้ผู้ชมมีอารมณ์ร่วมได้จากการรับชมการแสดงสดนั่นเอง

แนะนำละครเวทีชื่อดัง

เมื่อพูดถึงละครเวทีแล้ว สำหรับใครที่กำลังอยากเริ่มเข้าสู่วงการแฟนตัวยงละครเวทีต้องห้ามพลาด ตามเก็บเรื่องละครเวทีที่ถือว่าเป็นที่นิยมแบบอมตะนิรันดร์กาลที่คนในวงการละครเวทีจะต้องตามไปดู

• The Lion King Musical
• The Phantom of the Opera
• Beauty and the beast the musical
• Les Miserables
• Aladdin
• Spider-Man Turn Off the Dark
• Wicked
• Matilda
• Once Musical
• Mary Poppins The musical
• Mandela

หลายคนอาจสงสัยว่าละครเวทีนั้นมีแต่ของต่างประเทศเท่านั้นหรือไม่ คำตอบคือไม่ใช่ ละครเวทีดี ๆ ของไทยก็มีเช่นกัน โดยเรื่องที่ทุกคนคงรู้จักและเคยได้ยินผ่านหูกันมาบ้างก็เช่น  ละครเวทีฟ้าจรดทรายนั่นเอง

เชื่อว่าหลายคนเองก็สามารถเล็งเห็นเสน่ห์ของละครเวทีที่มีอยู่มากมาย สำหรับใครที่อยากจะไปชมละครเวทีสักครั้งในชีวิต หรือต้องการจองไปดูละครเวทีที่ต่างประเทศเพื่อรับชมประสบการณ์การชมละครเวทีอันยิ่งใหญ่ ก็สามารถสมัครบัตรเครดิต กับ แรบบิท แคร์ เพื่อดูแลค่าใช้จ่ายได้แบบไร้กังวล

คะน้าใบเขียว

นักเขียนรุ่นไฮบริด เขียนบทความด้านการบริหารเงินส่วนบุคคลและการลงทุนต่าง ๆ กว่า 7 ปี เริ่มต้นที่งานเขียนที่ Rabbit Finance จนย้ายมาที่ Rabbit Care และ Asia Direct