บริจาคร่างกาย บริจาคอวัยวะ ทำได้ที่ไหน? ดำเนินการอย่างไร?

กองบรรณาธิการ
ผู้เขียน: กองบรรณาธิการ Published: March 10, 2023
กองบรรณาธิการ
กองบรรณาธิการ
ทีมกองบรรณาธิการ กลุ่มนักเขียนผู้มีประสบการณ์ด้านรถยนต์ การเงิน และประกันภัย ของ แรบบิท แคร์ ที่เปิดดำเนินการมาแล้วมากกว่า 10 ปี
บริจาคร่างกาย

ชีวิตคนเรา แม้จะดับสูญตายจาก ทิ้งเหลือไว้เพียงร่างเนื้อกายหยาบ ก็ยังสามารถสร้างประโยชน์ได้ ในรูปแบบของการบริจาคร่างกาย บริจาคอวัยวะ เพื่อเป็นมหากุศลครั้งสุดท้าย เพราะชีวิตไม่เที่ยง ร่างกายไม่จีรัง วัยไหนก็สามารถบริจาคร่างกายไว้ก่อน เผื่อถึงเคราะห์คราวอันสมควร เราจะได้ทำให้ร่างกายที่เราเคยรัก เคยหวงแหน มีประโยชน์ ต่อชีวิตผู้อื่นได้เป็นครั้งสุดท้าย

บริจาคร่างกาย กับบริจาคอวัยวะ แตกต่างกันอย่างไร ?

ก่อนอื่นสิ่งที่ทุกคนจะต้องเข้าใจก็คือความแตกต่างระหว่างการบริจาคร่างกาย และการบริจาคอวัยวะ ซึ่งสำคัญมาก ๆ และต้องรับรู้ก่อน เพราะการบริจาคเฉพาะอวัยวะ จะมีข้อจำกัดมากกว่าการบริจาคร่างกายทั่วไป ฉะนั้นหากผู้ที่ต้องการบริจาคเฉพาะอวัยวะที่เฉพาะเจาะจงอาจจะต้องมีข้อกำหนดที่ชัดเจน และมีเงื่อนไขที่ละเอียดกว่า

บริจาคร่างกาย คือ? 

บริจาคร่างกาย คือการอุทิศร่างกายทั้งหมดของคุณ ให้นักศึกษาได้ใช้เป็นสื่อการศึกษา หรือที่เรียกกันว่า ‘อาจารย์ใหญ่’ ซึ่งการบริจาคร่างกาย นอกจากจะได้เป็นร่างให้นิสิตแพทย์ แพทย์เฉพาะทาง และแพทย์ประจำบ้าน ได้ฝึกผ่าตัด หัตถการ ยังสามารถนำเนื้อเยื่อไปทำงานวิจัย และโครงกระดูกยังสามารถนำไปศึกษาต่อได้ในเชิงโครงสร้างอีกด้วย

บริจาคอวัยวะ คือ?  

คือการบริจาคเพียงอวัยวะเฉพาะส่วน เพื่อที่จะนำไปปลูกถ่ายให้กับผู้ป่วยระยะสุดท้าย หรือผู้ป่วยที่มีภาวะอวัยวะล้มเหลว ฉะนั้นจะสามารถทำได้ในกรณีที่อวัยวะนั้นยังสามารถใช้งานได้ และมีความสมบูรณ์ จึงต้องตรวจสอบค่อนข้างเยอะ ก่อนที่จะนำอวัยวะมาปลูกถ่ายกับผู้ป่วยได้จริง

บริจาคร่างกาย

สรุปความแตกต่างเบื้องต้น บริจาคร่างกาย และบริจาคอวัยวะ

บริจาคอวัยวะ

บริจาคร่างกาย

เงื่อนไข

เสียชีวิตจากภาวะสมองตายเท่านั้น (กรณีไม่เสียชีวิต ต้องมีอวัยวะที่สมบูรณ์และร่างกายแข็งแรง)

บริจาคร่างกายเมื่อเสียชีวิตด้วยสาเหตุธรรมชาติ และยังมีอวัยวะอยู่ครบ

ขั้นตอน

แพทย์ต้องเก็บเกี่ยวอวัยวะโดยเร็วที่สุด จากนั้นจึงตบแต่งร่างกลับคืนญาติ และทำพิธีทางศาสนาตามเจตจำนงของญาติ

แจ้งโรงพยาบาลที่บริจาคร่างให้มารับภายใน 24 ชั่วโมง อุทิศร่างให้ศึกษา ~2 ปี จากนั้นโรงพยาบาลจะทำพิธีบำเพ็ญกุศลให้

ลงชื่อบริจาค

ติดต่อสภากาชาดไทย และโรงพยาบาลประจำจังหวัด

ติดต่อสภากาชาด และคณะแพทย์ได้ทุกแห่ง โดยเงื่อนไขจะขึ้นอยู่กับแต่ละโรงพยาบาล

บริจาคอวัยวะ อะไรได้บ้าง?

อวัยวะชิ้นใหญ่ที่สามารถบริจาคได้คือ : ไต 2 ข้าง, ปอด 2 ข้าง, หัวใจ, ตับ, ตับอ่อน 

เนื้อเยื่อที่ปลูกถ่ายได้ คือ : ลิ้นหัวใจ, หลอดเลือด, ผิวหนัง, กระดูก, เส้นเอ็น, กระจกตา

เงื่อนไข บริจาคอวัยวะ

  • อายุไม่เกิน 65 ปี*
  • เสียชีวิตจากภาวะสมองตาย*
  • ปราศจากโรคติดเชื้อ และโรคมะเร็ง*
  • ไม่เป็นโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน, หัวใจ, โรคไต, ความดันโลหิตสูง, โรคตับ และไม่ติดสุรา*
  • อวัยวะที่จะบริจาคต้องทำงานได้ดี*
  • ปราศจากเชื้อที่ถ่ายทอดทางการปลูกถ่ายอวัยวะ เช่น ไวรัสตับอักเสบชนิดบี, ไวรัสเอดส์ ฯลฯ*
  • ควรแจ้งเรื่องการบริจาคให้บุคคลในครอบครัวหรือญาติรับทราบด้วย*

*เงื่อนไขการบริจาคอวัยวะอ้างอิงจากสภากาชาดไทย

ทำไมอวัยวะจึงขาดแคลน

เนื่องจากเงื่อนไขค่อนข้างยาก โดยเฉพาะเงื่อนไขที่ว่าผู้ตายจะต้องเสียชีวิตจากภาวะสมองตาย โดยสมองมีหน้าที่ควบคุมอวัยวะทุกส่วนในร่างกาย ฉะนั้นภาวะสมองตายก็คือเท่ากับเสียชีวิตแล้วนั้นเอง ซึ่งภาวะสมองตายในแต่ละประเทศก็จะมีความหมายไม่เหมือนกัน อย่างในประเทศไทยจะถือว่าหากก้านสมองตาย ก็คือสมองตายและถือว่าบุคคลนั้นเสียชีวิตแล้ว ซึ่งสามารถเกิดจากหลากหลายสาเหตุ เช่นอุบัติเหตุได้รับความกระทบกระเทือนบริเวณสมอง เนื้องอกในสมอง ติดเชื้อในสมอง หรือความดันในสมอง

โดยกรมสุขภาพของสหรัฐอเมริการะบุ การเสียชีวิตจากภาวะสมองตาย เกิดขึ้นเพียง 2% ของการเสียชีวิตทั้งหมด เพราะการเสียชีวิตส่วนมากมักมีต้นเหตุมาจากส่วนอื่น เช่นการเสียเลือดมาก มะเร็งในส่วนอื่นของร่างกาย แล้วจึงค่อยนำไปสู่ภาวะสมองตายในภายหลัง ฉะนั้นผู้ที่เสียชีวิตจากภาวะสมองตาย โดยที่อวัยวะอื่นยังสมบูรณ์ และผ่านทุกเงื่อนไข พร้อมหน่วยแพทย์สามารถเข้าถึงได้ทันท่วงที จึงมีค่อนข้างน้อย

เงื่อนไข บริจาคตา

  • ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 2 ปีขึ้นไป*
  • ปราศจากเชื้อที่มีการถ่ายทอดทางการปลูกถ่ายกระจกตา เช่น ไวรัสเอดส์ ไวรัสตับอักเสบ บี ซี เป็นต้น*

โดยผู้ที่มีสายตาสั้น สายตายาว สายตาเอียง ผู้ที่ผ่านการทำเลสิค หรือเคยผ่าตัดต้อกระจก สามารถบริจาคดวงตาได้ ไม่มีปัญหา*

*อ้างอิงจากศูนย์ดวงตาสภากาชาดไทย

บริจาคตา

เงื่อนไข บริจาคร่างกาย

  • อายุไม่ต่ำกว่า 20 ปี และไม่เกิน 80 ปี*
  • ไม่เป็นโรคติดต่อ เช่นโรคเอดส์ วัณโรค และโรคเรื้อน โรคไวรัสตับอักเสบบี และโรคติดต่อร้ายแรงอื่น ๆ*
  • ไม่เป็นผู้พิการทางร่างกายจนไม่เหมาะสมแก่การศึกษา เช่น แขน ขาขาด หรือพิการแต่กำเนิดทำให้ร่างกายผิดรูป*
  • บริจาคร่างกายเมื่อเสียชีวิตโดยร่างนั้นจะต้องไม่เกี่ยวพันกับคดีความใด ๆ

*อ้างอิงจากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

บริจาคร่างกาย บริจาคอวัยวะ บริจาคดวงตาได้ที่ไหนบ้าง?

สามารถบริจาคได้โดยการติดต่อโรงพยาบาลรัฐบาล หรือเอกชนขนาดใหญ่ เช่นโรงพยาบาลจุฬาฯ โรงพยาบาลธรรมศาสตร์ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี และอื่น ๆ อีกมากมาย หากแต่วิธีการบริจาคร่างการ ที่ง่ายที่สุด คือการบริจาคกับโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย เพราะสามารถทำได้ถึง 3 วิธีแล้วแต่ความสะดวก สามารถบริจาคร่างกาย และบริจาคดวงตาพร้อม ๆ กัน

วิธีลงชื่อ บริจาคร่างกาย ออนไลน์

บริจาคร่างกาย กับสภากาชาดไทย สามารถลงทะเบียออนไลน์ได้ทั้งหมด โดยวิธีการลงทะเบียนออนไลน์ จะแบ่งออกเป็น บริจาคอวัยวะบริจาคร่างกาย และบริจาคดวงตา ซึ่งสามารถ สามารถกรอกข้อมูล ชื่อ บัตรประชาชน ที่อยู่บ้านได้เลย โดยจะสามารถเลือกได้ว่าจะรับบัตรรึเปล่า หากรับทางสภากาชาดจะพิจารณาและติดต่อกลับมาพร้อมส่งบัตรแข็งกลับมาให้ทางไปรษณีย์

  • ลงชื่อ บริจาคร่างกายออนไลน์ : https://anatomydonate.kcmh.or.th/anatomy
  • ลงชื่อ บริจาคอวัยวะออนไลน์ : https://www.organdonate.in.th/auth/login_register
  • (กรณีนี้จะต้องแจ้ง และได้รับคำยินยอมจากทายาท 1-3 ท่านด้วย) 
  • ลงชื่อ บริจาคดวงตาออนไลน์ : https://ebis.redcross.or.th/Register.aspx

นอกจากนั้นหากอยากลงทะเบียนบริจาคร่างกายออนไลน์กับโรงพยาบาลโดยตรง ก็สามารถทำได้ ทั้งบริจาคร่างกายออนไลน์ ศิริราช และ บริจาคร่างกายออนไลน์ จุฬาฯ ซึ่งการบริจาคร่างกาย ศิริราช และจุฬาฯ สามารถทำได้ทั้งออนไลน์ และ ออฟไลน์เช่นกัน

วิธีลงชื่อ บริจาคร่างกาย ณ สภากาชาดไทย

สามารถไปลงชื่อบริจาคร่างกาย ได้เลยที่สภากาชาด ณ อาคารเทิดพระเกียรติสมเด็จพระญาณสังวร ถนนอังรีดูนังต์ ซึ่งสามารถขึ้นไปชั้น 5 เพื่อทำเรื่องบริจาคร่างกาย และ ต่อด้วยชั้นที่ 7 เพื่อทำเรื่องบริจาคดวงตา

สิ่งที่ต้องเตรียมมีเพียงอย่างเดียว นั่นก็คือ บัตรประชาชนตัวจริง ใช้เวลาทำเรื่องบริจาคร่างกาย บริจาคดวงตา รวมกันประมาณ 45 นาที ถึง 1 ชั่วโมง (กรณีคนไม่เยอะ) และได้บัตรออกมาเก็บไว้เลยทันที

สภากาชาดไทย เดินทางอย่างไร?

  • MRT สามย่าน ออกทางออกเดียวกับจามจุรีสแควร์ เดินเลียบถนนพระราม 4 ประมาณ 6 นาทีถึงสภากาชาดไทย
  • BTS ศาลาแดง เดินมาทางซอยธานิยะ และข้ามฝั่ง เลี้ยวเข้าถนนอังรีดูนัง ใช้เวลาประมาณ 10 นาทีถึงสภากาชาดไทย

สิ่งที่ผู้บริจาคร่างกาย ไม่ควรมองข้าม

  • คุยกับที่บ้านให้ทราบเจตจำนงของเราในการบริจาคร่างกาย อย่างชัดเจน

มีการระบุก่อนที่จะทำการบริจาคร่างกายเมื่อเสียชีวิตทุกกรณีว่า ‘ทายาทมีสิทธิ์ไม่มอบศพให้กับโรงพยาบาลได้โดยไม่ต้องแจ้งศูนย์รับร่างฯ โดยไม่มีความผิดทางกฎหมาย’ ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นบ่อยมาก ๆ หากผู้เสียชีวิตไม่ได้บอกกับทายาทอย่างเป็นรูปธรรม สุดท้ายแล้วทายาทจะปฎิเสธการบริจาคร่างกายเมื่อเสียชีวิต ด้วยสาเหตุของความเชื่อส่วนบุคคล ความไม่สะดวกสบาย หรือใด ๆ ก็ตาม ฉะนั้นจึงเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมาก หลังจากลงทะเบียน บริจาคใด ๆ ต้องแจ้งกับที่บ้าน ทายาทให้เข้าใจร่วมกัน 

  • ทายาทจะต้องรู้วิธีการดำเนินการด้วย

เมื่อญาติทราบถึงความต้องการของผู้ตายในการบริจาคร่างกายเมื่อเสียชีวิต ควรโทรหาสภากาชาดไทยทันทีหลังผู้บริจาคเสียชีวิต โดยแจ้งได้ที่ โทร. 1666 หรือ 0-2256-4045-6 เพื่อให้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญสามารถปฎิบัติการได้ทันท่วงที

  • ต้องการทำศพตามความเชื่อทางศาสนา

หากต้องการร่างในการทำพิธีทางศาสนาสำหรับครอบครัว อาจเลือกการบริจาคเฉพาะอวัยวะ หรือบริจาคดวงตา เพราะหากบริจาคร่างกาย หลังจากเป็นอาจารย์ใหญ่ ร่างจะถูกประกอบพิธีโดยทางโรงพยาบาลเลย หากแต่บริจาคเฉพาะส่วนอวัยวะ ยังสามารถนำร่างกลับมาประกอบพิธีศาสนาตามศรัทธาของครอบครัวได้

บริจาคร่างกาย บริจาคอวัยวะ บริจาคดวงตา ได้บุญอย่างไร?

อ้างอิงจากพระคุณเจ้าพระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต) ที่ได้เขียนหนังสือคัดย่อเกี่ยวกับพระพุทธศาสนากับการบริจาคร่างกาย โดยได้กล่าวไว้อย่างชัดเจนว่าการบริจาคร่างกายเมื่อเสียชีวิต ไม่มีความผิดทางศาสนาพุทธอย่างแน่นอน ในทางกลับกัน จะถือว่าเป็นการบำเพ็ญทานในขั้น “ทานระดับรอง” และ “ทานปรมัตถบารมี” ซึ่งเป็นการบริจาคชีวิตเพื่อช่วยเหลือผู้อื่น หรือเพื่อรักษาธรรม จึงถือว่าเป็นบุญอย่างแน่นอน

ซึ่งผลบุญจากการบริจาคอวัยวะ ผู้ที่ได้บุญ คือผู้บริจาคร่างกายเมื่อเสียชีวิต นอกจากนั้นจะสามารถเป็นบุญต่อเนื่องยาวต่อไปได้ เพราะผู้ที่ได้รับอวัยวะ สามารถนำชีวิตของตนไปบำเพ็ญบุญต่อ ซึ่งส่วนบุญเหล่านั้นจะส่งต่อมาถึงเราผู้เป็นผู้บริจาคอวัยวะนั้น ๆ หรือผู้บริจาคที่ได้ทำประโยชน์ ต่อยอดวิชาให้เหล่านักศึกษาได้ค้นคว้าต่อไปในภายภาคหน้า

บริจาคร่างกาย

สุดท้ายนี้ แรบบิท แคร์ อยากให้ทุกท่านคิดกับเรื่องของการตายจาก เป็นเรื่องปกติ และสิ่งสำคัญคือรับจะรับมือกับการสูญสิ้นอย่างไรให้สง่างาม และสมศักดิ์ศรีที่สุด หนึ่งในนั้นก็คือการบริจาคร่างกายเมื่อเสียชีวิต ซึ่งนอกเหนือจากร่างกายของเรา อีกสิ่งที่ต้องใส่ใจคือทรัพย์สินของเรา ซึ่งบัตรเครดิต แรบบิท แคร์ โอนแต้ม โอนพอยต์ ทำบุญให้กับวัด ช่วยเหลือสังคมได้

  
เปรียบเทียบบัตรเครดิตที่ใช่ ง่ายๆ แค่ 30 วิ คลิกเลย!
icon angle up or down

สามารถเลือกได้มากกว่า 1 ข้อ

เด็กจบใหม่ รักการท่องเที่ยว รักการช้อปปิ้ง รักความหรูหรา รักสุขภาพ รักการกิน
  

บทความแคร์ไลฟ์สไตล์

Rabbit Care Blog Image 99827

แคร์ไลฟ์สไตล์

สุดยอดไอเดียของขวัญออกรถใหม่ สร้างความประทับใจและความเป็นสิริมงคลให้รถคันโปรด

การออกรถใหม่ถือเป็นก้าวสำคัญในชีวิตของใครหลายคน เป็นสัญลักษณ์ของความสำเร็จ ความมุ่งมั่น และอิสระในการเดินทาง
Natthamon
13/03/2025
Rabbit Care Blog Image 99136

แคร์ไลฟ์สไตล์

รวมที่จอดรถ mrt และอาคารจอดแล้วจร มีตรงไหนบ้าง? เช็กได้เลย!!

ถึงแม้ในปัจจุบันหลายคนจะมีรถยนต์เป็นของตัวเอง แต่ในเวลาเดินทางจริงต้องเลือกใช้บริการที่จอดรถ mrt หรือลานจอดรถ mrt
Natthamon
17/01/2025
Rabbit Care Blog Image 85349

แคร์ไลฟ์สไตล์

ปักหมุด 8 อุทยานแห่งชาติที่กำลังมาแรงแห่งปี 2568 ใครชอบธรรมชาติติดใจแน่นอน

ใช้ชีวิตในป่าคอนกรีต ทำงานเช้าเย็น เหนื่อยทั้งกายทั้งใจมานาน ลองมารีชาร์จ เติมพลังให้ตนเองซะหน่อยด้วยการกลับสู่ธรรมชาติ เข้าป่า ล่องลำธาร ส่องสัตว์ ลงทะเล
Nok Srihong
13/01/2025