Swap คืออะไร? เจาะลึกกลยุทธ์การเงินที่นักลงทุนควรรู้



ในโลกการเงินที่ซับซ้อนและมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง มีเครื่องมือและกลยุทธ์มากมายที่นักลงทุนและสถาบันการเงินใช้เพื่อบริหารจัดการความเสี่ยง เพิ่มผลตอบแทน ซึ่งเจ้าหนึ่งในเครื่องมือเหล่านั้นก็คือ Swap นั่นเอง ซึ่งหลายคนอาจคุ้นหูกันมาบ้าง ไม่มากก็น้อย แต่อาจจะยังไม่เข้าใจอย่างลึกซึ้งว่า Swap คือ อะไร และมีประเภทไหนบ้าง
วันนี้ แรบบิท แคร์ จะพาทุกคนไปลองทำความเข้าใจ Swap และการประยุกต์ใช้ในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อให้คุณเห็นภาพรวมและรู้จักกับกลไกทางการเงินนี้มากยิ่งขึ้น
ทำความเข้าใจพื้นฐาน กับ Swap คืออะไรกันแน่?
Swap คือ “สัญญาแลกเปลี่ยน” ชนิดหนึ่งระหว่างสองฝ่าย โดยทั้งสองฝ่ายตกลงที่จะแลกเปลี่ยนกระแสเงินสด หรือภาระผูกพันทางการเงินระหว่างกันในอนาคต ตามเงื่อนไขที่ตกลงไว้ล่วงหน้า สัญญา Swap เป็นอนุพันธ์ประเภทหนึ่งที่ไม่ได้มีการซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์โดยตรง แต่เป็นการตกลงกันแบบ Over-the-Counter (OTC) ระหว่างคู่สัญญา
โดยวัตถุประสงค์หลักของสัญญา Swap คือ เน้นบริหารความเสี่ยง โดยเฉพาะความเสี่ยงจากอัตราดอกเบี้ยหรืออัตราแลกเปลี่ยน, แลกเปลี่ยนภาระหนี้สินเพื่อลดต้นทุนดอกเบี้ย และเข้าถึงตลาดใหม่ ๆ ทำให้สามารถลงทุนหรือกู้ยืมในตลาดที่ปกติเข้าถึงได้ยากนั่นเอง
และสำหรับ ค่า Swap ในการเทรด Forex จะหมายถึงค่าธรรมเนียมที่คิดเมื่อผู้เทรดเปิดออเดอร์ข้ามคืน โดย Swap จะเกิดขึ้นจากความแตกต่างของอัตราดอกเบี้ยระหว่างสองสกุลเงินที่เราเทรด ซึ่งความแตกต่างนี้จะส่งผลให้เกิดการจ่ายหรือได้รับค่า Swap ตามเงื่อนไขของตลาดและโบรกเกอร์ตามมา โดยหลัก ๆ การคิดค่า Swap จะมีหลักการดังนี้
- Swap เป็นบวก หมายถึง การถือสถานะนั้น ๆ ข้ามคืนแล้วจะถูกคิดดอกเบี้ยเป็นบวก และจะได้รับดอกเบี้ยสำหรับสถานะที่เปิดไว้เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ตามจำนวนวันที่ถือ
- Swap เป็นลบ หมายถึงการถือสถานะนั้น ๆ ข้ามคืนแล้วจะถูกคิดดอกเบี้ยเป็น ลบ และต้องเสียต้นทุนค่าธรรมเนียมของสถานะที่เปิดไว้เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ตามจำนวนวันที่ถือ
สัญญา Swap มีกี่ประเภท?
นอกจากนี้ สัญญา Swap ที่พบได้บ่อยจะมีหลายประเภท ขึ้นอยู่กับสิ่งที่นำมาแลกเปลี่ยนกัน โดยประเภทที่สำคัญและเป็นที่นิยม ได้แก่
- Interest Rate Swap (IRS)
Interest Rate Swap คือ สัญญาแลกเปลี่ยนกระแสเงินสดที่เกิดจากดอกเบี้ย โดยทั่วไปคู่สัญญาจะตกลงแลกเปลี่ยนภาระการชำระดอกเบี้ยในจำนวนเงินต้นที่สมมติขึ้น โดยที่เงินต้นนั้นไม่ได้มีการแลกเปลี่ยนกันจริง
เช่น
ฝ่าย A มีภาระดอกเบี้ยแบบอัตราลอยตัว ต้องการเปลี่ยนเป็นอัตราคงที่
ฝ่าย B มีภาระดอกเบี้ยแบบอัตราคงที่ ต้องการเปลี่ยนเป็นอัตราลอยตัว
ด้วยเหตุนี้ ทำให้ทั้งสองฝ่ายตกลงแลกเปลี่ยนการจ่ายดอกเบี้ยระหว่างกัน เพื่อให้แต่ละฝ่ายได้รับผลประโยชน์ตามที่ต้องการ อย่าง ฝ่าย A จ่ายดอกเบี้ยคงที่ให้ B และ B จ่ายดอกเบี้ยลอยตัวให้ A
- Currency Swap (สัญญาแลกเปลี่ยนเงินตรา)
สัญญาแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศระหว่างสองฝ่าย จะมีการแลกเปลี่ยนเงินต้นของสกุลเงินที่แตกต่างกัน ณ วันเริ่มต้นสัญญา และมีการแลกเปลี่ยนกระแสเงินสดจากดอกเบี้ยที่เกี่ยวข้อง และแลกเปลี่ยนเงินต้นคืน ณ วันครบกำหนดสัญญา มักใช้ในการบริหารความเสี่ยงด้านอัตราแลกเปลี่ยน หรือลดต้นทุนการกู้ยืมในสกุลเงินต่างประเทศ
- Equity Swap (สัญญาแลกเปลี่ยนผลตอบแทนหุ้น)
Equity Swap เป็นสัญญาที่คู่สัญญาตกลงแลกเปลี่ยนกระแสเงินสดที่อ้างอิงจากผลตอบแทนของหุ้นหรือดัชนีหุ้นกับกระแสเงินสดที่อ้างอิงจากอัตราดอกเบี้ยคงที่หรือลอยตัว โดยไม่มีการแลกเปลี่ยนตัวหุ้นจริง สัญญาประเภทนี้ทำให้คู่สัญญาได้รับผลตอบแทนจากการลงทุนในหุ้นโดยไม่ต้องซื้อหรือถือครองหุ้นจริง
จะเห็นได้ว่า สัญญา Swap คือ สิ่งสำคัญในการบริหารจัดการความเสี่ยงในการลงทุนได้เป็นอย่างดี อย่างไรก็ตาม เนื่องจาก Swap เป็นสัญญา OTC และมีความซับซ้อน นักลงทุนรายย่อยจึงมักไม่สามารถเข้าถึงได้โดยตรง แต่จะเลือกผ่านสถาบันการเงินเป็นหลัก ดังนั้น การทำความเข้าใจพื้นฐานของ Swap จะช่วยให้คุณเห็นภาพรวมของโลกการเงินและกลไกที่อยู่เบื้องหลังการดำเนินงานของสถาบันการเงินและบริษัทขนาดใหญ่ได้ดียิ่งขึ้น

เจาะลึก Share Swap แล้วสวอปหุ้น คืออะไรกัน?
Share Swap คือ ประเภทหนึ่งของ Equity Swap หรืออาจหมายถึงการแลกเปลี่ยนหุ้นระหว่างสองบริษัทโดยตรงก็ได้
แต่หากพูดถึงในบริบทของการควบรวมกิจการ Swap หุ้น คือ การที่บริษัทหนึ่งซื้ออีกบริษัทหนึ่งโดยใช้หุ้นของตนเองเป็นสิ่งตอบแทนแทนการจ่ายด้วยเงินสด ซึ่งมักจะเกิดขึ้นเมื่อทั้งสองบริษัทเล็งเห็นประโยชน์ร่วมกันจากการควบรวม และต้องการหลีกเลี่ยงการใช้เงินสดจำนวนมาก
ตัวอย่าง บริษัท A ต้องการซื้อบริษัท B โดยเสนอที่จะแลกหุ้นของบริษัท A จำนวนหนึ่งกับหุ้นของบริษัท B ทั้งหมด ซึ่งอาจเกิดขึ้นในอัตราส่วนที่ตกลงกัน เช่น หุ้น B ทุก 1 หุ้น แลกได้หุ้น A 0.5 หุ้น เป็นต้น
ซึ่งข้อดีของ Share Swap ในบริบทนี้คือ ช่วยรักษาสภาพคล่องของบริษัทที่เข้าซื้อ ทำให้ไม่ต้องใช้เงินสด นอกจากนี้ ผู้ถือหุ้นเดิมของบริษัทที่ถูกซื้อจะยังคงเป็นผู้ถือหุ้นในบริษัทใหม่ที่ใหญ่ขึ้นด้วย
โดยสรุปแล้ว สัญญา Swap คือ เครื่องมือทางการเงินที่มีความยืดหยุ่นสูง ช่วยให้สถาบันการเงินและองค์กรธุรกิจสามารถบริหารจัดการความเสี่ยงด้านอัตราดอกเบี้ย อัตราแลกเปลี่ยน และผลตอบแทนจากสินทรัพย์ต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็น Interest Rate Swap จัดการกับดอกเบี้ย, Share Swap การแลกเปลี่ยนหุ้นเพื่อวัตถุประสงค์ทางธุรกิจ หรือรูปแบบอื่น ๆ ของ Swap ล้วนมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและการเงินในปัจจุบันเป็นอย่างมาก
สำหรับใครที่ศึกษามาเป็นอย่างดี และอยากเริ่มต้นกับการลงทุนในหุ้นต่างประเทศ แรบบิท แคร์ ขอแนะนำ webull แพลตฟอร์มแรกของไทย ที่ให้บริการเทรดออปชันสหรัฐฯ เพิ่มโอกาสในการลงทุนของคุณและศักยภาพการทำกำไรที่มากขึ้น เทรดได้ 24 ชั่วโมง สามารถทำการซื้อ-ขายหุ้นได้ทันที ไม่ต้องกลัวดีเลย์ระหว่างประเทศ ให้คุณติดตามทันทุกช่วงจังหวะการขั้นลงของหุ้น นอกจากนี้ยังค่าธรรมเนียมต่ำ เพียง 0.10% และไม่มีขั้นต่ำ ให้ทุกการเทรดคุ้มค่ากว่าที่เคย คลิกเลย!
สรุป
Swap คือ “สัญญาแลกเปลี่ยน” ชนิดหนึ่งระหว่างสองฝ่าย โดยทั้งสองฝ่ายตกลงที่จะแลกเปลี่ยนกระแสเงินสด หรือภาระผูกพันทางการเงินระหว่างกันในอนาคต ตามเงื่อนไขที่ตกลงไว้ล่วงหน้า โดยเป้าหมายหลักคือเน้นบริหารความเสี่ยงต่าง ๆ และสำหรับ ค่า Swap ในการเทรด Forex จะหมายถึงค่าธรรมเนียมที่คิดเมื่อผู้เทรดเปิดออเดอร์ข้ามคืน โดย Swap จะเกิดขึ้นจากความแตกต่างของอัตราดอกเบี้ยระหว่างสองสกุลเงินที่เราเทรด ซึ่งความแตกต่างนี้จะส่งผลให้เกิดการจ่ายหรือได้รับค่า Swap ตามเงื่อนไขของตลาดและโบรกเกอร์ตามมา

นักเขียนรุ่นไฮบริด เขียนบทความด้านการบริหารเงินส่วนบุคคลและการลงทุนต่าง ๆ กว่า 7 ปี เริ่มต้นที่งานเขียนที่ Rabbit Finance จนย้ายมาที่ Rabbit Care และ Asia Direct