ดอกเบี้ยลอยตัว คืออะไร? ต่างกับดอกเบี้ยคงที่อย่างไร? มาลองคำนวณกัน

ดอกเบี้ยลอยตัว คืออะไร?

ดอกเบี้ยลอยตัว (Floating Interest Rate) หรือที่เรียกว่า อัตราดอกเบี้ยผันแปร คือ อัตราดอกเบี้ยที่มีการเปลี่ยนแปลงตามสภาวะเศรษฐกิจ โดยมีการปรับขึ้นหรือลงตามอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงของธนาคารแห่งประเทศไทย (BOT) หรืออัตราดอกเบี้ยตลาดเงิน

ลักษณะของดอกเบี้ยลอยตัว

• เริ่มต้นด้วยอัตราดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าดอกเบี้ยคงที่ – ธนาคารมักจะเสนออัตราเริ่มต้นที่น่าสนใจเพื่อดึงดูดลูกค้า โดยทั่วไปจะต่ำกว่าอัตราคงที่ประมาณ 0.5-1.0% ในช่วงแรก ทำให้ผู้กู้มีภาระค่าผ่อนที่เบากว่าในระยะเริ่มต้น ซึ่งช่วยเพิ่มสภาพคล่องทางการเงินในช่วงที่อาจมีค่าใช้จ่ายสูง เช่น ค่าตกแต่งบ้านใหม่
• มีการปรับอัตราตามช่วงเวลาที่กำหนด – การปรับอัตราจะเกิดขึ้นเป็นระยะๆ ตามที่กำหนดในสัญญา เช่น ทุก 3 เดือน, 6 เดือน, หรือ 1 ปี โดยการปรับขึ้นลงจะขึ้นอยู่กับอัตราอ้างอิง เช่น อัตรา MOR (Minimum Overdraft Rate) หรือ MLR (Minimum Loan Rate) ของแต่ละธนาคาร รวมถึงนโยบายการเงินของธนาคารแห่งประเทศไทย
• มีการกำหนดอัตราดอกเบี้ยสูงสุด (Cap Rate) เพื่อป้องกันความเสี่ยง – เพื่อคุ้มครองผู้กู้จากความผันผวนที่รุนแรงของตลาดเงิน ธนาคารจะกำหนดเพดานอัตราดอกเบี้ยไว้ เช่น ไม่เกิน 6-8% ต่อปี ทำให้ผู้กู้มั่นใจได้ว่าอัตราดอกเบี้ยจะไม่สูงเกินกว่าที่กำหนด แม้ว่าสภาวะตลาดจะผันผวนมากแค่ไหน
• ค่าผ่อนชำระจะเปลี่ยนแปลงตามอัตราดอกเบี้ย – เมื่อมีการปรับอัตรา ค่าผ่อนรายเดือนจะเปลี่ยนแปลงตาม โดยธนาคารจะแจ้งให้ทราบล่วงหน้า 30-60 วัน ผู้กู้ต้องเตรียมพร้อมสำหรับการเปลี่ยนแปลงนี้ และควรมีแผนสำรองไว้กรณีที่ค่าผ่อนเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ

ดอกเบี้ยคงที่ คืออะไร?

ดอกเบี้ยคงที่ (Fixed Interest Rate) คือ อัตราดอกเบี้ยที่ไม่เปลี่ยนแปลงตลอดอายุสัญญา ทำให้ผู้กู้สามารถทราบจำนวนเงินที่ต้องชำระแต่ละเดือนได้อย่างแน่นอน

ลักษณะของดอกเบี้ยคงที่

• อัตราดอกเบี้ยและค่าผ่อนชำระคงที่ตลอดอายุสัญญา – ไม่ว่าสภาวะเศรษฐกิจจะเปลี่ยนแปลงอย่างไร อัตราดอกเบี้ยและจำนวนเงินที่ต้องชำระแต่ละเดือนจะคงเดิมตั้งแต่เดือนแรกจนถึงเดือนสุดท้าย ทำให้ผู้กู้ไม่ต้องกังวลเรื่องค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นกะทันหัน และสามารถวางแผนการเงินระยะยาวได้อย่างแม่นยำ
• ง่ายต่อการวางแผนทางการเงิน – เนื่องจากทราบจำนวนเงินที่ต้องชำระแน่นอน จึงสามารถคำนวณงบประมาณรายเดือน วางแผนการออม การลงทุน และค่าใช้จ่ายอื่นๆ ได้อย่างชัดเจน ช่วยให้การบริหารเงินมีประสิทธิภาพมากขึ้น และลดความเครียดจากความไม่แน่นอนทางการเงิน
• ไม่ได้รับผลกระทบจากความผันผวนของตลาดเงิน – แม้ว่าธนาคารแห่งประเทศไทยจะปรับอัตราดอกเบี้ยนโยบาย หรือเกิดวิกฤตเศรษฐกิจ ผู้กู้ยังคงจ่ายอัตราเดิมตลอดอายุสัญญา จึงไม่ต้องกังวลเรื่องการเปลี่ยนแปลงของสภาพคล่องในระบบการเงิน หรือปัจจัยภายนอกอื่นๆ
• โดยปกติจะมีอัตราดอกเบี้ยเริ่มต้นสูงกว่าดอกเบี้ยลอยตัว – เนื่องจากธนาคารต้องรับความเสี่ยงจากการไม่สามารถปรับอัตราได้ในอนาคต จึงกำหนดอัตราเริ่มต้นให้สูงกว่าเพื่อชดเชยความเสี่ยงนี้ โดยทั่วไปจะสูงกว่าอัตราลอยตัวประมาณ 0.5-1.0% ซึ่งผู้กู้ต้องชั่งน้ำหนักระหว่างความแน่นอนกับต้นทุนที่สูงขึ้น

ดอกเบี้ยลอยตัว กับ ดอกเบี้ยคงที่ ต่างกันอย่างไร?

หัวข้อเปรียบเทียบดอกเบี้ยลอยตัวดอกเบี้ยคงที่ความเสี่ยงมีความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงอัตราไม่มีความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงอัตราการวางแผนการเงินยากต่อการวางแผนระยะยาวง่ายต่อการวางแผนและคาดการณ์อัตราเริ่มต้นต่ำกว่าดอกเบี้ยคงที่สูงกว่าดอกเบี้ยลอยตัวค่าผ่อนชำระเปลี่ยนแปลงตามอัตราดอกเบี้ยคงที่ตลอดอายุสัญญาความเหมาะสมเหมาะกับผู้มีรายได้ไม่แน่นอน หรือคาดว่าอัตราดอกเบี้ยจะลดลงเหมาะกับผู้ต้องการความแน่นอนในการชำระ

เครื่องคำนวณเปรียบเทียบดอกเบี้ยลอยตัว กับ ดอกเบี้ยคงที่

เครื่องคำนวณนี้จะช่วยให้คุณเปรียบเทียบต้นทุนรวมของสินเชื่อทั้งสองแบบได้อย่างชัดเจน ในกรณีต่างๆ เช่น กรณีอัตราดอกเบี้ยเพิ่มขึ้นเร็ว เพิ่มขึ้นช้า หรือคงที่

ขั้นตอนการใช้งาน

กรอกข้อมูลพื้นฐานต่างๆ ให้ครบถ้วน หลังจากนั้น กดปุ่มคำนวณเปรียบเทียบ เพื่อผลลัพธ์การเปรียบเทียบ

ตัวอย่างการคำนวณ

สมมติคุณต้องการกู้เงิน 5 ล้านบาท เป็นเวลา 30 ปี

สถานการณ์ที่ 1: ดอกเบี้ยคงที่ 4.5%

• ค่าผ่อนต่อเดือน: 25,334 บาท
• ดอกเบี้ยรวม: 4,120,336 บาท
• ยอดชำระรวม: 9,120,336 บาท

สถานการณ์ที่ 2: ดอกเบี้ยลอยตัว (เริ่มต้น 3.8%, เพิ่ม 0.25%/ปี, สูงสุด 6%)

• ช่วงแรกค่าผ่อนต่อเดือน: 23,290 บาท
• ดอกเบี้ยรวม: 4,289,156 บาท
• ยอดชำระรวม: 9,289,156 บาท

ผลสรุป: ในตัวอย่างนี้ ดอกเบี้ยคงที่คุ้มกว่า ประมาณ 168,820 บาท